Als we de geluiden en gebaren van gorilla’s begrijpen, krijgen we ook inzicht in hun gedrag. De wereld van een gorilla kan heel luid en dramatisch zijn wanneer ze zichzelf moeten laten zien en horen door de dichte vegetatie waarin ze leven. Schreeuwen, luid roepen (hoot), krijsen, brullen en grommen maken allemaal deel uit van hun repertoire, maar ook kleinere, subtielere geluiden en gebaren zijn net zo belangrijk om begrepen te worden in hun sociale groepen.

Een manier om deze geluiden te registreren is door middel van akoestische meetapparatuur. Hierdoor zijn verschillende geluiden goed waar te nemen en met elkaar te vergelijken. Het registreren van akoestische signalen biedt daarnaast de unieke mogelijkheid om inzicht te krijgen in de omvang en ontwikkeling van gorillapopulaties  die leven in dicht bebost gebied waardoor directe waarnemingen moeilijk zijn.

Hoewel de meeste akoestische signalen van zoogdieren worden geproduceerd door middel van het strottenhoofd en het spraakkanaal, zijn er ook zeldzame voorbeelden van niet-vocale communicatie, waarbij de borstroffels van gorilla’s een van de meest intrigerende zijn.

Akoestisch onderzoek

Mbeli Baï Study, in de Republiek Congo, is in 2018 gestart met een systematisch onderzoek naar de vorm en functie van borstroffels bij gorilla’s. Gedrag waar tot op heden, verrassend genoeg, nog maar weinig feitelijke kennis over is.  Dit onderzoek wordt mede gefinancierd uit de donatie van Stichting Wildlife die Gorilla Stichting Nederland in 2018 en 2019 heeft ontvangen.

Het onderzoek van de Congolese onderzoeksassistent Aristide M. Mouele richt zich vooral op de informatie die in het borstroffelsignaal is vervat. Daarbij wordt gekeken naar kenmerken zoals de identiteit en lichaamsgrootte van de gorilla en daarnaast ook een beschrijving van de situatie die de borstroffel kan hebben veroorzaakt. Borstroffels lijken bijzonder raadselachtig omdat ze enerzijds vaak onderdeel zijn van het machtsvertoon (display) van de zilverrug die bedoeld is voor de korte afstand. Anderzijds zijn borstroffels over aanzienlijke afstanden te horen. Dit suggereert mogelijk dat de borstroffels ook functioneren als een langeafstandssignaal in andere contexten dan de directe individuele ontmoetingen.

Onderzoeksassistent Aristide M. Mouele

Aristide M. Mouele zal bovendien vergelijkend borstroffel onderzoek doen bij gorilla’s in de Amerikaanse dierentuin Bronx Zoo.

Het uiteindelijke doel van het onderzoek is om inzicht te krijgen hoe de borstroffel is ontstaan en  om de functie ervan in het sociale leven van de gorilla’s beter te begrijpen. Daarnaast wordt onderzocht of de gegevens die worden verzameld tijdens het onderzoek kunnen worden gebruikt om betrouwbare inschattingen te maken van de aantallen gorilla’s in een bepaald bosgebied.

Photo Credits: WCS Mbeli Bai Study