Het Mondika onderzoeksgebied is opgericht in 1995 en is gevestigd in de Djéké Triangle. Dit is 10.000 hectare bos dat net buiten het Nouabalé-Ndoki National Park (NNNP) ligt. Dit is het enige stuk bos dat grenst aan alle drie beschermde gebieden van de grensoverschrijdende Sangha Tri-Nationaal Landschap. Dit landschap ligt verspreid over de Republiek Congo, Kameroen en de Centraal-Afrikaanse Republiek. Doordat het aan al deze gebieden grenst, vormt het een belangrijke zogenaamde wildlife corridor. Dit is een natuurlijke verbindingsweg voor al het wildlife dat zich zo tussen de verschillende gebieden kan bewegen. Het is een ongerept bos waar nooit is gekapt en zonder menselijke nederzettingen. Het houtkapbedrijf CIB had een kapvergunning voor het gebied. Maar na onderhandelingen met de Wildlife Conservation Society (WCS) is Djéké uitgeroepen tot beschermd gebied waardoor het ook in de toekomst beschermd is tegen houtkap. Het gebied bevat een buitengewoon hoge dichtheid van gorilla’s en is ook de thuisbasis van chimpansees, bosolifanten, bongo’s, buffels, ruim 300 soorten vogels en tien andere primatensoorten.
Dit onderzoeksgebied werd oorspronkelijk opgericht door Professor Diane Doran-Sheehy van Stony Brook University in New York. Tussen 1995 en 2003 lag de focus op het habitueren van de “Kingo” gorillagroep. Het habitueren houdt in dat de onderzoekers deze gorillagroep hebben leren wennen aan de nabijheid van mensen. Hierdoor kunnen onderzoekers ongestoord de groep observeren en zo allerlei gegevens verzamelen. Deze “Kingo” gorillagroep is vernoemd naar de zilverrug Kingo Ya Bole (“de luide stem”). Over deze groep zijn basisgegevens als de afstanden die ze afleggen, voeding en gedrag verzameld. Het onderzoek op deze gehabitueerde gorillagroep is zeer uniek omdat het een vaste groep van gorilla’s is, die al jarenlang wordt onderzocht. Dit levert nieuwe inzichten op, die een waardevolle aanvulling zijn op bestaande onderzoeken. Deze andere onderzoeken zijn gedaan op open plekken in bossen (ook wel bais genoemd) zoals in de nabijgelegen Mbeli Bai. Op de groep van Kingo zijn ook onderzoeken uitgevoerd naar de genetische eigenschappen van de groep, sociaal gedrag en vocale communicatie. Sinds 2005, toen het onderzoeksgebied werd overgenomen door WCS, verschoof de focus voor een deel naar:
Daarnaast werd het verzamelen van de basisgegevens over de afstanden die de gorilla’s afleggen en voeding voorgezet.
Het Mondika Gorilla Ecotoerisme Project (MGEP)
Het doel van MGEP is de bescherming van de belangrijke populatie westelijke laaglandgorilla’s in Djéké en het NNNP. Dit moet worden bereikt door langetermijnonderzoek, gezondheidsmonitoring en de ontwikkeling van ecotoerisme (gorilla trekking) als duurzame inkomstenbron. Verder is het MGEP erg belangrijk voor het verbeteren van de lokale en nationale bewustwording over het behoud van de gorilla’s en het NNNP. Het is van belang dat de lokale bevolking inziet dat de gorilla’s van grote waarde voor hun eigen toekomst zijn. Kijk op deze blog voor een sfeerimpressie van een gorilla trekking in Mondika.
Huidig onderzoek in Mondika
Sinds begin 2016 werkt WCS samen met de onderzoekers van het nabijgelegen Goualougo Triangle Ape Project (GTAP) om het onderzoeksprogramma en de gezondheidsmonitoring uit te breiden. De nieuwe manager en drie nieuwe Congolese onderzoeksassistenten gebruiken hiervoor tablets. Deze tablets zijn uitgerust met een nieuw dataprotocol dat de standaardisering van het verzamelen van gegevens makkelijker maakt. Met behulp van dit protocol worden alle gegevens op dezelfde wijze in de tablet verzameld. Zo wordt het analyseren van de gegevens makkelijker en zijn de resultaten betrouwbaarder. De tablets beschikken ook over een speciale module voor de gezondheidsmonitoring. Hetzelfde protocol wordt ook door de onderzoekers van de naburige Mbeli Bai en GTAP sites gebruikt. Hierdoor wordt het mogelijk in de toekomst om onderscheid te maken tussen de normale gezondheidsproblemen in de lokale gorillapopulaties aan de ene kant. En aan de andere kant het effect van mogelijke epidemieën en de menselijke invloeden op de gezondheid van de gorilla. Verder kan door de inzet van een SMART (Spatial Monitoring and Reporting Tool) systeem op mobiele telefoons van de onderzoekers alle waarnemingen van illegale activiteiten of stroperij worden bijgehouden. Hierdoor kunnen de ecoguard patrouilles veel gerichter worden ingezet.
In Mondika leven er nu dus twee gehabitueerde gorillagroepen. Zij spelen een belangrijke rol voor het onderzoek en het ecotoerisme. De eerste groep is die van zilverrug Kingo. Zijn leeftijd wordt al achter in de dertig geschat. Het risico is hier dat als Kingo overlijdt, zijn groep uiteenvalt. Bij westelijke laaglandgorilla’s gebeurt dit namelijk vaak na het overlijden van de zilverrug. De tweede groep is die van Buka, maar die is nog vrij klein. Om het onderzoek en ecotoerisme een zekere toekomst te bieden, zal er een begin worden gemaakt met de habituatie van een derde gorillagroep. Die zal gebeuren door ervaren Ba’Aka (pygmeeën) trackers die ook de habituatie van de eerste groep hebben gedaan.
Steun
Wil je het Mondika project steunen? Klik hier!