Wie op internet zoekt naar informatie over de gorilla, vindt veel verschillende gegevens. Ook al ontlopen de cijfers elkaar niet veel, het lijkt moeilijk exacte gegevens te noemen. Dat is ook niet zo raar, want er is natuurlijk niet zoiets als dé gorilla. Er zijn twee soorten en die verschillen qua uiterlijk en gewoontes. Het zou net zoiets zijn als proberen exacte informatie te geven over de mens met al zijn verschillende verschijningsvormen. Probeer maar eens een exacte leeftijd te benoemen wanneer een mens volwassen is.
Voor het geslacht Gorilla worden de volgende gemiddelden gehanteerd.
Bij de beschrijving van de verschillende soorten gaan we dieper op deze gegevens in.
Leefgebied: Centraal Afrika
Klasse: zoogdieren
Orde: primaten
Familie: mensapen
Geslacht: Gorilla
Soorten 2: Gorilla gorilla en Gorilla beringei
Lengte rechtop: mannen tot 180 cm, vrouwen tot 150 cm
Gewicht: mannen ca. 140-240 kilo, vrouwen 50-110 kilo
Voedsel: bladeren, stengels, boomschors, grassen en vruchten
Leeftijd in het wild: tot 45 jaar
Geslachtsrijp: vanaf 8 jaar
Draagtijd: ongeveer 8,5 maanden, er is geen specifiek geboorteseizoen
Geboortegewicht: ca. 2 kilo
Aantal jongen: 1, tweelingen komen voor maar zijn heel zeldzaam
IUCN status: Bedreigd tot Ernstig bedreigd
Gorilla’s zijn zwart/bruin behaard over hun hele lijf, met uitzondering van hun gezicht. Ze hebben een zwarte huid. Wanneer ze jong zijn is hun borst volledig behaard. Bij het volwassen worden verdwijnt een deel van dat haar meestal. Net als bij mensen komen er verschillen voor in haarkleur en de hoeveelheid haar, bijvoorbeeld rond het gezicht of op de borst. De verschillen in haarkleur zijn wel minder groot dan bij mensen. Meestal is een gorilla zwart, soms wat bruiner. Gorilla’s kunnen grijzer worden naarmate ze ouder worden. Bij de man wil grijze haren niet per se zeggen dat hij oud is. Alle volwassen mannen krijgen, rond hun 15e jaar, een grijze, zilverkleurige rug. We noemen volwassen mannen daarom ook zilverruggen.
De beharing verschilt per gorillasoort. Bij oostelijke gorilla’s is die lang en ‘wollig’. Bij westelijke gorilla’s is het haar halflang en glad. Hieraan kun je de soorten dan ook goed herkennen.
Gorillamannen kunnen tot wel 1,80 meter groot en tot 240 kilo zwaar worden. Vrouwen meten tot 1,50 meter met een gewicht tot 110 kilo. Er zijn gorilla’s bekend die zelfs nog groter en zwaarder waren, maar dat is zeker niet de norm. Er is hier ook een verschil tussen de gorillasoorten en zelfs tussen de ondersoorten. Over het algemeen is de westelijke gorilla kleiner dan de oostelijke gorilla.
De gorilla is de grootste van de mensapen. Het woord mensapen verraadt al dat ze veel op mensen lijken. Dat is niet zo gek want de mens en de mensapen hebben een gezamenlijke voorouder. Het is dus niet zo, dat de mens van de apen afstamt. Net als alle mensachtige heeft de gorilla geen staart. Anders dan mensen loopt de gorilla niet rechtop, maar op knokkels en voeten. Ze kunnen wel een korte tijd rechtop lopen, maar door een andere stand van hun bekken is dit niet hun normale houding.
Gorilla’s leven voornamelijk op de grond. Maar gorilla’s klimmen wel graag in bomen om te spelen of om vruchten te eten. Volwassen berggorilla’s van het Virunga National Park zijn maar zelden in bomen te zien. Maar waarschijnlijk komt dat omdat er weinig geschikte bomen voor nestbouw en nauwelijks bomen met vruchten in hun leefgebied zijn te vinden. De westelijke laaglandgorilla’s, zijn veel vaker in bomen te vinden, zelfs de volwassenen. De zilverruggen blijven vanwege hun grote gewicht wel het grootste deel van de tijd op de grond. Maar als de takken hun gewicht kunnen dragen, klimmen ook de zilverruggen hoog in de bomen met lekkere vruchten.
Alle gorilla’s zijn overwegend vegetariër. Het overgrote deel van hun dieet bestaat uit stengels, blaadjes, grassen, kruiden, wortels en boombast, aangevuld met vruchten wanneer deze voorhanden zijn. Maar wist je dat westelijke gorilla’s ook af en toe bewust termieten eten? Ook de andere gorilla’s krijgen toch ook wel wat dierlijk voedsel binnen. Tussen al dat groenvoer leven diverse soorten kleine insecten. Deze worden met al het groen opgegeten door de gorilla’s.
Het voedsel van gorilla’s is rijk aan vezels en die zijn moeilijk te verteren. Het duurt daardoor lang voordat de voedingstoffen vrijkomen in het lichaam. Maar het lichaam van een gorilla zorgt ervoor dat ze alles wat ze nodig hebben uit hun voedsel kunnen halen. Gorilla’s hebben namelijk een langere darm dan mensen. Het voedsel blijft hierdoor langer in de darmen en kan beter worden afgebroken. Gorilla’s hebben een bolle buik om hun darmen een plek te geven én om ruimte te geven aan de gassen die vrijkomen bij het verteren van al dat groenvoer. Op deze manier hebben ze het meeste profijt van hun voedsel.
Wie gorilla’s in de dierentuinen heeft bekeken, zal vast weleens hebben gezien dat een gorilla zijn eigen poep op at. Mensen vinden dit vies, maar het is wel degelijk natuurlijk gedrag. Ook in het wild eten gorilla’s soms hun eigen poep. Ze doen dit omdat niet alle voedingstoffen uit hun eten op tijd vrijkomen in hun darmen, waardoor ze waardevolle mineralen en vitamines (vooral B12) uitpoepen. Voedingstoffen die ze wel nodig hebben voor onder andere hun gewrichten. Door hun poep op te eten zorgen ze ervoor, dat ze deze voedingstoffen alsnog binnen krijgen. Een vies gezicht maar wel heel nuttig dus!
Een volwassen gorilla kan tot wel 6x sterker zijn dan een volwassen mensen-man. En toch verschillen ze niet heel veel qua grootte. Aanpassingen aan spieren en skelet zorgen voor extra kracht bij de gorilla.
De spieren van een gorilla zijn forser en sterker dan die van mensen. Vanwege de langere darmen hebben ze dus een bollere buik dan mensen. Hun bekken is breder en de stand van hun bekken is gekanteld ten opzichte van die van de mens. Daarmee is deze aangepast aan het leven op de grond. Ze lopen op hun voeten en knokkels van hun vingers. Vandaar dat hun armen langer zijn en hun benen korter.
Verder hebben ze een bredere borstkas en grotere handen en voeten. Zij hebben opponeerbare duimen en opponeerbare grote tenen. Hierdoor kunnen ze ook met hun voeten dingen vastgrijpen. Opvallend is ook dat hun schedel anders is gevormd dan een menselijk schedel. Het is veel minder glad en heeft een minder sterke bolling dan een menselijk schedel. De hersenen van gorilla’s zijn kleiner dan die van de mens. De ruimte waarin de hersenen zitten is dat dus ook. Dat zorgt voor een kleinere bolling van de schedel. Maar wanneer je naar een gorilla kijkt dan valt dit niet heel erg op. Dat komt doordat de aanhechtingspezen van de spieren in nek en schouder doorlopen tot over de schedel heen. Deze pezen moeten zich ergens aan vast kunnen hechten. Dat verklaart direct waarom een gorillaschedel minder glad is en er allerlei uitsteeksels aan zitten. Hier kunnen de pezen zich goed aan vastzetten.
Het verschil in kracht tussen mensen en gorilla’s uit zich in de bouw en het skelet. Waar de mens het moet hebben van zijn denkvermogen om te overleven, moet de gorilla het, buiten zijn intellect, vooral hebben van zijn kracht.
