(Foto: Brent Stirton/Getty)

Bovenstaande foto schokte de wereld in 2008 en het vertelt een indrukwekkend verhaal. Brent Stirton maakte deze foto tien jaar geleden van een doodgeschoten zilverrug in het Virunga National Park. Een plek die bekend staat als een van de meest gevaarlijke natuurreservaten ter wereld. Stirton won met deze foto in een van de categorieën van de World Press Photo.

In 2007 was Stirton in het Virunga National Park. Het was één groot oorlogsgebied met 17 paramilitaire groepen, rebellen en het Congolese leger dat zich allemaal in dit park bevond. Tussen al het geweld probeerden parkrangers de ernstig bedreigde berggorilla’s te beschermen. Stirton was er om de oorlog in beeld te brengen, maar kreeg vlak na aankomst bericht over een vermoorde gorilla. Hij ging samen met de rangers op onderzoek. Eenmaal ter plekke bleek de gruwelijkheid vele malen groter. Zeven keer om precies te zijn… Er waren namelijk in totaal zeven gorilla’s vermoord, inclusief zilverrug Senkwekwe en een zwanger gorillavrouwtje. Een aantal was zelfs executiestijl neergeschoten.

De parkrangers én bewoners uit het nabijgelegen dorp waren vol afschuw wat er met deze dieren was gebeurd. Voor de rangers zijn de gorilla’s als familieleden. De dorpsbewoners beschouwen de gorilla’s soms als een last als zij hun gewassen opeten, maar ook zij waren geschokt en aangedaan. Wat je op deze foto ziet is dat dorpelingen en rangers respectvol de gorilla’s (met zilverrug Senkwekwe voorop) naar hun laatste rustplaats dragen. Voor iedere gorilla’s is een graf gemaakt op een speciale begraafplaats. Stirton vertelt dat deze stoet bijzonder indrukwekkend was. Het is gebruikelijk om bij een begrafenis in deze streek veel gelach en gezang te horen. Dat was nu niet het geval. Iedereen in deze stoet was muisstil, er was volledig toewijding om de dieren een waardevol afscheid te geven. Met de uiterste zorg waren alle kogelgaten en monden met bladeren gevuld, om zo te voorkomen dat er nog meer bloed zou vloeien.

Wie precies de uiteindelijke moordenaars zijn geweest is niet meer te achterhalen. Als schuldige voor de dood van deze onschuldige dieren wordt wel gewezen naar de illegale handel in houtskool. Houtskool heeft hardhout nodig om te branden en dat is nou juist precies te vinden in dit leefgebied van de gorilla’s. De rangers van Virunga National Park waren op onderzoek wie er achter de illegale houtkap zaten. Aangenomen wordt dat de rangers te dichtbij kwamen en een risico vormden voor de illegale handelaren. Daarom werden de gorilla’s vermoord; om te dienen als waarschuwing. “Stop met onderzoeken, anders zullen er nog meer dode gorilla’s volgen.” Verdrietig genoeg bleek er later ook een beheerder van het park bij deze illegale handel én moorden betrokken te zijn.

Deze foto heeft de wereld wakker geschud. Het vertelt een schokkend verhaal over het gevaar voor gorilla’s én parkrangers. In 2008 kwam Emmanuel de Merode (Belgische nationaliteit) aan het hoofd van dit park. Hij heeft maar één missie: zorgen dat het park en alle bedreigde dieren die hier leven worden beschermd. En zijn missie zet hij onverstoord verder, ondanks twee oorlogen die hij heeft moeten doorstaan. Ook is hij al vier keer beschoten en gewond geraakt.

Stirton zegt: “This photograph changed everything for me. I’d been covering the violence in Congo for a while and had taken some pretty horrific images. But this picture got a much bigger response than anything that I’d shot before to do with people. The gorillas were seen as true innocents.”

Wist je dat Gorilla Stichting Nederland deze foto op een enorme afdruk in haar bezit heeft? Enige tijd geleden werd deze foto vertoond tijdens een tentoonstelling van World Press Foto’s in Amsterdam. Nadien hebben wij deze als donatie mogen ontvangen. We zijn er ontzettend trots op!