Het leefgebied van individuele groepen westelijke laaglandgorilla’s is over het algemeen groter dan dat van berggorilla’s. Dit is al lange tijd de algemene mening onder onderzoekers. Dit wordt toegeschreven aan ecologische verschillen in de beschikbaarheid van voedselbronnen en het dieet. Gorilla’s die meer vruchten eten zullen een groter leefgebied hebben dan gorilla’s die voornamelijk bladeren eten, aangezien fruitbomen doorgaans ruimtelijk meer verspreid zijn en seizoensgebonden vruchten leveren. De resultaten van een nieuw acht jaar durend onderzoek in het Ndoki-woud, in de Republiek Congo, suggereren echter een ander beeld.
Het onderzoek
Een team van onderzoekers verzamelde gegevens voor vijf gehabitueerde (een proces om aan de aanwezigheid van mensen te leren wennen. Dit proces wordt habituatie genoemd) groepen westelijke laaglandgorilla’s. Twee van deze groepen kwamen uit de Goualougo-Triangle en drie uit Mondika: Loya (3-6 individuen tijdens de onderzoeksperiode), Makassa (2-3 individuen), Kingo (5-13 individuen), Buka (5-11 individuen) en Métélé (11-15 individuen).
De gemiddelde jaarlijkse grootte van het leefgebied was 5,39 km² en de gemiddelde oppervlakte van de kern van het leefgebied was 1,54 km². Het leefgebied overlapt met dat van andere groepen voor alle vijf de groepen gemiddeld met 78 %. Voor de kern van de leefgebieden gebieden bedroeg de overlap gemiddeld 72 %. Bij berggorilla’s bedroeg de gemiddelde overlap 82 % voor de leefgebieden en 76 % voor de kern van de leefgebieden.
De onderzoekers ontdekten dat de gorilla’s die ze observeerden een klein, consistent leefgebied hadden en dat verschillen tussen groepen in het gebruik van de ruimte verband hielden met overlap tussen groepen. De grootte van het jaarlijkse leefgebied was in dit onderzoek kleiner dan dat gerapporteerd in andere onderzoeken naar westelijke laaglandgorilla’s. De gemiddelde jaarlijkse omvang van het leefgebied in dit onderzoek was vergelijkbaar met die van berggorillagroepen met vergelijkbare groepsgroottes, wat betekent dat westelijke laaglandgorilla’s in Ndoki over het algemeen geen groter leefgebied hebben dan berggorilla’s. Verschillen in de omvang van het leefgebied van populaties van westelijke laaglandgorilla’s kunnen in verband worden gebracht met verschillen in de beschikbaarheid van voedsel, maar het is ook mogelijk dat de relatief kleinere omvang van het leefgebied in dit onderzoek verband houdt met sociale dynamiek tussen groepen.
Er is namelijk bewijs voor een hoge mate van overlap en gebruik tussen groepen, waaronder twee gevallen van overlap van de kern van de leefgebieden. Deze overlap kan het gevolg zijn van sociale interactie tussen groepen. Maar voor een grondigere interpretatie van de kenmerken van deze sociale interacties is aanvullend onderzoek nodig.
Bron: Judson, K., Sanz, C., Ebombi, T. F., Massamba, J. M., Teberd, P., Abea, G., Mbebouti, G., Matoumona, J. K. B., Nkoussou, E. G., Zambarda, A., Brogan, S., Stephens, C. & Morgan, D. (2024): Socioecological factors influencing intraspecific variation in ranging dynamics of western lowland gorillas (Gorilla gorilla gorilla) in Ndoki Forest. American Journal of Primatology 86, e23586
Foto Credits: WCS Congo, Mbeli Baï Project
