Fantastisch nieuws van het Mbeli Bai project! De populatie westelijke laaglandgorilla’s in Mbeli bai is namelijk gedurende 25 jaar toegenomen. Dit in tegenstelling tot recent onderzoek dat juist laat zien dat de aantallen westelijke laaglandgorilla’s over hun totale leefgebied jaarlijks met 2,7% afnemen.
Langetermijnstudies van populatiedynamiek kunnen inzicht verschaffen in de levensgeschiedenis van een soort, de populatie-ecologie, socio-ecologie, natuurbeschermingsbiologie en natuurbeheer. Onderzoekers onderzochten gedurende 25 jaar de populatiedynamiek van westelijke laaglandgorilla’s in Mbeli Bai, een moerassige open plek in de tropische bossen van het Nouabale’-Ndoki National Park, in de Republiek Congo. De gorilla’s werden geobserveerd vanaf een negen meter hoog platform met een bijna volledig zicht op de bai. De observaties vonden plaats van februari 1995 tot april 2020, met uitzondering van zes maanden durende onderbrekingen in 1997 en 2016. De populatie in Mbeli Bai meer dan verdubbelde van 101 naar 226 gorilla’s gedurende de loopduur van het onderzoek. Na correctie voor een netto-instroom van gorilla’s in de onderzoekspopulatie, vertegenwoordigt de toename een inherente groeisnelheid van 0,7% per jaar, met een betrouwbaarheidslimiet van 95% tussen -0,7% en 2,6%.
Toename vooral door immigratie
De toename van gorilla’s gebeurde voornamelijk door immigratie van individuen in bestaande studiegroepen (sociale dispersie), maar er verschenen ook een aantal voorheen onbekende groepen (locationele dispersie) in de Bai. De gemiddelde groepsgrootte veranderde niet significant tijdens het onderzoek, wat consistent is met de mogelijkheid dat westelijke laaglandgorilla’s te maken krijgen met socio-ecologische beperkingen op de groepsgrootte, zelfs wanneer de populatie toeneemt. Daarnaast vonden de onderzoekers geen significant bewijs dat de toename van het aantal gorilla’s invloed had op het aantal geboortes of de competitie tussen gorillamannetjes. Ook de verdeling van gorilla’s over leeftijds- en geslachtscategorieën veranderde niet significant, wat suggereert dat de populatie een stabiele leeftijdsopbouw had.
De onderzoeksresultaten leveren bewijs van populatiestabiliteit of -groei voor sommige westelijke laaglandgorilla’s in een relatief klein gebied. De resultaten benadrukken de waarde van de inzet van rangers om de wet te handhaven in deze beschermde gebieden, de aanwezigheid van onderzoeklocaties waar langetermijnonderzoek wordt uitgevoerd en de initiatieven op gebied van natuurbescherming vanuit deze onderzoeklocaties. Maar ze doen niets af van het belang van het verbeteren van de instandhouding van deze ernstig bedreigde soort. Westelijke laaglandgorilla’s hebben een lange levenscyclus, dus zelfs met een positieve groeisnelheid is er een lange tijd nodig om te herstellen van populatieverstoringen. De nabijgelegen omliggende gebieden kunnen er anders uitzien dan Mbeli, dus verder onderzoek kan helpen bij bredere inspanningen voor natuurbehoud.
Bron: Robbins AM, Manguette ML, Breuer T, Groenenberg M, Parnell RJ, Stephan C, et al.
(2022) Population dynamics of western gorillas at Mbeli Bai. PLoS ONE 17(10): e0275635. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0275635
