Water speelt een vitale rol voor het leven op aarde. Als gevolg van klimaatverandering wordt voorspeld dat stijgende temperaturen en extremere weersomstandigheden de beschikbaarheid van water zullen beïnvloeden. Hierdoor is het van cruciaal belang te begrijpen hoe diersoorten water verkrijgen en gebruiken. Dit geldt met name voor bedreigde diersoorten, zoals de berggorilla, waarvan de populaties overleven in kleine geïsoleerde gebieden die kwetsbaar zijn voor droogte en waarbij het risico van uitsterven aanzienlijk is.
Onderzoekers van het Max Planck Instituut onderzochten de relatie tussen de frequentie van het drinken van water, de maximale temperatuur en regenval. Dit deden zij bij 21 groepen wilde gorilla’s uit de twee berggorilla-populaties (Bwindi en Virunga), tussen 2010 en 2020. In beide populaties vonden de onderzoekers dat de frequentie van het drinken van water significant hoger was bij hogere maximumtemperaturen dan bij koelere temperaturen. Er werd geen consistent verband gevonden tussen het drinken van water en de hoeveelheid regenval. Men ontdekte tevens dat Virunga-berggorilla’s meer afhankelijk waren van voedsel met een hoger watergehalte dan Bwindi-berggorilla’s, wat waarschijnlijk gedeeltelijk verklaart waarom de populatie in Virunga veel minder vaak water drinkt.
Virunga-berggorilla’s bleken verder hogere basale stressniveaus te hebben (beoordeeld via stresshormoon analyse van fecale glucocorticoïde metabolieten) bij hogere gemiddelde maximumtemperaturen en perioden met veel regen (Eckardt et al., 2019). Dit suggereert dat berggorilla’s mogelijk al fysiologische tekenen van hittestress ervaren tijdens perioden van hoge temperatuur, maar verder onderzoek is nodig om dit op te helderen.
De uitkomsten van het onderzoek laten zien dat zelfs bij berggorilla’s, die het grootste deel van hun waterbehoefte uit voedsel halen, toegang tot waterbronnen belangrijk kan zijn. Dit omdat het waarschijnlijk verkoeling door verdamping vergemakkelijkt als reactie op thermoregulerende stress. Deze resultaten hebben belangrijke implicaties voor het behoud en het gedrag van berggorilla’s met het oog op aanhoudende temperatuurstijgingen en frequentie van extreme weersomstandigheden die verband houden met klimaatverandering.
Een grotere afhankelijkheid van waterbronnen zal waarschijnlijk van invloed zijn op het leefgebied van de berggorilla’s. Kleine stroompjes en moerassen zijn niet gelijkmatig verdeeld over Bwindi en de Virunga en sommige van deze waterbronnen drogen seizoensgebonden op. Bovendien zijn er aanwijzingen dat sommige waterstanden in de loop van de tijd zijn gedaald. Een volgende stap om de impact van temperatuur op het drinkpatroon van gorilla’s te begrijpen, zou zijn om een gedetailleerde kaart van de waterbeschikbaarheid te maken. Dit biedt inzicht of water een beperkende factor is of niet. Toekomstige studies die de waterkwantiteit en -kwaliteit in de door gorilla’s bewoonde gebieden monitoren, zijn dan ook nodig in deze regio.
Bron:
Eckardt, W., Stoinski, T. S., Rosenbaum, S., and Santymire, R. (2019). Social and ecological factors alter stress physiology of Virunga mountain gorillas (Gorilla beringei beringei). Ecol. Evol. 9, 5248–5259. doi:10.1002/ece3.5115
Edward Wright et al, (2022) Higher Maximum Temperature Increases the Frequency of Water Drinking in Mountain Gorillas (Gorilla beringei beringei), Frontiers in Conservation Science. DOI: 10.3389/fcosc.2022.738820
Foto Credit: Max Planck Institute
