Djéké Triangle forest, Republiek Congo, Januari 2024 – Kingo, een van ’s werelds meest iconische westelijke laaglandgorilla’s werd op 26 december 2023 dood aangetroffen. Kingo was in de internationale nieuwsmedia te zien en inspireerde drie decennia aan natuurbeschermers. Kingo’s leeftijd wordt geschat op 45 jaar. Aangenomen wordt dat de oorzaak van zijn overlijden leeftijdsgebonden complicaties zijn.

Kingo verwierf zijn internationale bekendheid nadat hij te zien was in reportages van de BBC, National Geographic en andere media. Hij wordt door natuurbeschermers een symbool van de natuur genoemd, wiens leven de inspiratiebron was voor de bescherming van het Nouabalé-Ndoki Nationaal Park en haar wildlife in de Republiek Congo. Zijn nalatenschap zal hopelijk nog generaties lang mensen inspireren om soortgelijke ecologisch intacte gebieden over de hele wereld te beschermen. Meer dan een dozijn documentaires en bijna vijftig wetenschappelijke artikelen bevatten inzichten uit Kingo’s leven.

De imposante maar vriendelijke aanwezigheid van Kingo veroverde de harten van onderzoekers, lokale gemeenschappen en toeristen sinds de jaren negentig. Toen begon het onderzoeksteam van Diane Doran van de Stony Brook University in New York hem te bestuderen om de westelijke laaglandgorilla’s (Gorilla gorilla gorilla) beter te begrijpen. In die tijd behoorden de westelijke laaglandgorilla’s tot de minst begrepen mensapen. Kingo ontleent zijn naam aan de Ba’aka-uitdrukking ‘kingo ya bolé’, wat ‘hij die een luide stem heeft’ betekent. Onderzoekers konden Kingo’s groep in de begindagen van hun onderzoek lokaliseren dankzij zijn kenmerkende “bark”. In 2006 werd dit werk overgenomen door de Wildlife Conservation Society (WCS).

De erfenis van Kingo
“Kingo’s nalatenschap is enorm”, zegt Jancy Boungou, onderzoeksassistent voor de Mondika Research site van WCS, die Kingo tot zijn laatste dagen volgde. “Hij heeft mij en mijn collega’s altijd geïnspireerd om gorilla’s en het Nouabalé-Ndoki Nationaal Park te beschermen.”

Het leefgebied van Kingo was het Nouabalé-Ndoki Nationaal Park, een beschermd gebied van 4.238 vierkante kilometer dat WCS samen met de Congolese regering beheert. Het is niet alleen de thuisbasis van gorilla’s, maar ook van bosolifanten, chimpansees, bongo’s, sitatunga’s en andere spectaculaire wilde dieren. De langdurige aanwezigheid van WCS in het park, in samenwerking met de overheid en inheemse volkeren, heeft onderzoekers in staat gesteld vele nieuwe inzichten te verwerven in de populatiedynamiek van deze gorilla’s.

Door de jaren heen heeft het wetenschappelijke onderzoek en de lancering van ecotoerisme geleid tot een betere bescherming van het Nouabalé-Ndoki Nationaal Park, met als hoogtepunt de formele toevoeging van Kingo’s leefgebied – het Djéké Triangle Forest – aan het park in 2022. Kingo zorgde voor een beter inzicht in de ecologie en het gedrag van de westelijke laaglandgorilla’s; en door middel van toerisme is een pad gecreëerd naar een duurzaam levensonderhoud voor inheemse volkeren en lokale gemeenschappen in het gebied.

“Zelfs volgens gorillanormen was Kingo een fysiek indrukwekkende zilverrug met enorme armen en brede schouders die zelfverzekerd door de dichte bossen van het Congobekken bewoog”, aldus David Morgan, directeur van het Goualougo Triangle Ape Project (GTAP), dat de WCS inspanningen al meer dan tien jaar ondersteunt. “Generaties zilverruggen hebben honderden jaren lang dezelfde bomen bezocht, maar het is onwaarschijnlijk dat ze even succesvol waren als Kingo.”

Het Mondika project gaat een interessante tijd tegemoet. Wat gaat er met de familiegroep van Kingo gebeuren? Het leefgebied van de familiegroep van Kingo overlapte met die van de Buka en Mététélé familiegroepen. Neemt Buka, Mététélé of een andere zilverrug de groep over of valt de groep uit elkaar? De toekomst zal het leren.

Gedetailleerde informatie over de geschiedenis van het Mondika project kunt u hier vinden. Gorilla Stichting Nederland steunt dit project sinds 2019 met kleine bedragen voor met name de vervanging van uitrusting van de trackers. U kunt het project direct steunen via onderstaand donatieformulier. Vermeld dan bij de reactie dat het gaat om een donatie voor Mondika.

Photo Credit: ©Scott Ramsey

Donatieformulier: